به نقل از الف، عملیات کرکوک و تبعات آن، نقطه عطف مهمی در وزنه توازن ها در شمال عراق بود؛ ایران قصد داشت طرح جدایی کردستان از عراق را مهار کند. البته نقشه استقلال کردها در شمال عراق تنها به معنای خروج آن از بغداد نبود؛ بلکه این طرح به رهبری بارزانی به منزله ستونی اساسی برای نفوذ نیروهای مخالف ایران در منطقه و در راس آنها ایالات متحده و ترکیه در عراق بود.

به نظر می رسد تلاشهای ایران برای کنترل کردها به ثمر نشسته و سفر مسرور بارزانی به تهران به معنای اعتراف به نقش پیشتاز ایران در عراق و عقب نشینی از تکیه آنها به آمریکایی ها بود؛ کسانی که به دلیل کناره گیری از حمایت کردها مورد عتاب و سرزنش بارزانی قرار گرفتند.

در شمال سوریه نیز آفاق درگیریها بر مسیر شمال عراق می رود؛ پس از آنکه محور ایرانی موفق به کنترل چالش بزرگ تروریست های مسلح و کاهش نفوذ آنها در این کشور شد، به همراه روسیه متوجه پرونده کردها در شمال سوریه شده و دو هدف واضح داشت: اول، بازگرداندن مناطق کردی تحت سلطه دمشق و دوم، دور کردن آمریکا از بازی در شمال سوریه، پس از متمایل نمودن کردها به سمت صف محور ایرانی روسی.

ایرانی ها و روسها می دانند که برای قانع کردن کردها در راستای برهم زدن ائتلاف آنها با آمریکا، ناچار به ارائه ضمانتهایی هستند؛ چرا که کردها به واشنگتن به عنوان ابزاری اصلی برای حمایت از طرح استقلال آنها در شمال سوریه می نگرند؛ از این رو لازم است تهران به نحوی با این طرح کردها توافق کند تا آنها وارد خیمه محور ایران و روسیه شوند و این طرح می تواند در قالب تشکیل دولتی شبه خودگردان و با صلاحیتهای محدود برای کردهای شمال سوریه باشد.

در حالی که ائتلاف آمریکا حاشیه امن بیشتری برای استقلال به مناطق کردی می دهد، کردها ناچارند نقش روسیه و ایران را در سوریه بپذیرند. به عبارت دیگر آنچه در کرکوک اتفاق افتاد، در عفرین نیز در حال تحقق است و کردها به دنبال بهبود بخشیدن به شرایط برای مذاکره با نیروهای بشار اسد و ورود آنها به این منطقه هستند؛ این ورود می تواند آغازی برای تحرک ایران در مناطق کردی و خروج کردها از سیطره آمریکا باشد.

چه بسا حملات اخیر نیروهای بشار اسد به مناطق تحت سلطه کردها در دیرالزور نیز، اقدامی برای مهیا کردن شرایطی برای آغاز مرحله دوم فعالیت محور ایرانی روسی در مناطق کردنشین شمال سوریه، پس از عفرین باشد. اما قطعا این مرحله به دلیل حضور استراتژیک آمریکا در دیر الزور، بسیار پیچیده تر از مراحل نفوذ در عفرین است؛ با اینکه عقب نشینی های آمریکا در منطقه، از اقدامات سست و لغزان آنها در هر دو کشور سوریه و عراق حکایت دارد...

ترکیه از سی‌ام دی ماه جاری عملیاتی را زیر عنوان «شاخه زیتون» علیه گروهی از شبه نظامیان کرد موسوم به یگان‌های مدافع خلق (ی‌پ‌گ) مستقر در منطقه عفرین سوریه آغاز کرده است. دولت آنکارا این گروه را «تروریست» می‌خواند و با همراهی نیروهای ارتش آزاد سوریه که مخالف بشار اسد هستند، مبارزه مستقیم با آنها را آغاز کرده است. این عملیات تاکنون نتیجه ملموسی برای آنکارا به همراه نداشته است.

منبع :گزوه جهان الف